Προστασία και αποκατάσταση βόρειας ακτής Καμαρών Σίφνου

Η Σίφνος ανήκει στο σύμπλεγμα των Δυτικών Κυκλάδων. Απέχει 75 ναυτ. μίλια από τον Πειραιά, 12 ναυτ. μίλια από τη Σέριφο, 10 ναυτ. μίλια από την Κίμωλο, 20 ναυτ. μίλια από τη Μήλο και 14 ναυτ. μίλια από την Πάρο.

Ο «Όρμος Καμάρες» έχει άνοιγμα εισόδου 1.800 μέτρα. Τα βόρεια και νότια τμήματα αποτελούντα από βραχώδη ακτή 2.300 και 1.300 μέτρων αντίστοιχα. Το ανατολικό τμήμα αποτελείται από αμμώδη παραλία μήκους περίπου 600 μέτρων. Το έργο βρίσκεται στη βορειοανατολική ακτή του Όρμου Καμαρών, πιο συγκεκριμένα απέναντι από το υφιστάμενο λιμένα Καμαρών, όπως φαίνεται στην εικόνα που ακολουθεί.

Θέση: Καμάρες, Σίφνος

Στοιχεία έργου

Η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου ανέθεσε, ύστερα από διαγωνισμό, στη CNWAY τη μελέτη διαμόρφωσης λιμένος στις καμάρες Σίφνου. Το αντικείμενο της περιλάμβανε την εκπόνηση ακτομηχανικής μελέτης ως υποστηρικτική της κύριας λιμενικής μελέτης. Η εντολή εκπόνησης της ακτομηχανικής μελέτης δόθηκε τον Αύγουστο του 2015. Αντικείμενο της είναι η διερεύνηση των επιπτώσεων από τα προτεινόμενα λιμενικά έργα στην ευρύτερη ακτογραμμή του όρμου, καθώς και η αντιμετώπιση του προβλήματος διάβρωσης που αντιμετωπίζει διαχρονικά η βόρεια ακτή του όρμου Καμαρών.

Άποψη ακτής Καμαρών
Άποψη ακτής Καμαρών

Ακτομηχανική αναγνώριση

Η έρευνα της εξέλιξης της ακτογραμμής κατά τα έτη 1983-2009, όπου υπήρχε διαθέσιμο αεροφωτογραφικό υλικό, επισήμανε ότι η κατασκευή και μετέπειτα επέκταση του προσήνεμου προβλήτα του λιμένα Καμαρών, είχε ως αποτέλεσμα την αλλοίωση της ακτομηχανικής ισορροπίας της ακτογραμμής, που οδήγησε σε μεταφορά ιζήματος από βόρεια προς τα νότια. Η συνολική υποχώρηση της ακτογραμμής στο βόρειο άκρο ανέρχεται σε περίπου 20 μέτρα, ενώ η πρόοδος στο νότιο άκρο ανέρχεται σε περίπου 16 μέτρα.

Διαχρονική εξέλιξη ακτογραμμής
Διαχρονική εξέλιξη ακτογραμμής

Παράμετροι σχεδιασμού λύσης προστασίας

Ως αποτέλεσμα, αποφασίσθηκε η λήψη μέτρων για την αποκατάσταση της διάβρωσης της βόρειας ακτής. Λαμβάνοντας υπόψη τη μορφολογία του όρμου και συνεκτιμώντας τη φύση και τα αίτια του προβλήματος, επιλέχθηκε η λύση των παράλληλων κυματοθραυστών ως η καταλληλότερη. Λαμβάνοντας υπόψη ότι μεγάλη ποσότητα ιζήματος της παραλίας είναι πλέον παγιδευμένη στα κατάντη των λιμενικών έργων, η φυσική επαναπροσάμμωση του βορείου άκρου θα γίνει με ίζημα που βρίσκεται στο μέσο της παραλίας και στο θαλάσσιο χώρο μπροστά από αυτή. Για να μειωθούν οι επιπτώσεις από νέα ακτομηχανική ισορροπία, προτάθηκε ο κυματοθραύστης να είναι χαμηλής στέψης.

Εναλλακτικές λύσεις

Εξετάστηκαν 2 εναλλακτικές διατάξεις για τον ύφαλο κυματοθραύστη. Στη λύση 2 ο κυματοθραύστης έχει μήκος 70 μέτρα και το άκρο του απέχει 30 μέτρα από τη βόρεια ακτή του όρμου, ενώ στη λύση 3 έχει μήκος 100 μέτρα και φτάνει έως την ακτή. Το άνοιγμα των 30 μέτρων είναι και η μοναδική διαφορά μεταξύ των λύσεων.
Κατασκευάζονται παράλληλα με την παραλία στο μυχό του όρμου και σε απόσταση περίπου 200μ από αυτήν, με στάθμη στέψης -0,3μ από τη μέση στάθμη θάλασσας και πλάτος 4,0μ.

Αριθμητική προσομοίωση

Ο έλεγχος καταλληλότητας της λύσης έγινε με το αριθμητικό προσομοίωμα παράκτιας στερεομεταφοράς TMS (Telemac-Mascaret System), το οποίο βασίζεται στη σύζευξη των επιμέρους μοντέλων κυματικής διάδοσης (TOMAWAC), υπολογισμού κυματογενών ρευμάτων (TELEMAC2D) και στερεομεταφοράς (SISYPHE).

Συνολικά ελέγχθηκαν 4 διατάξεις, η υφιστάμενη και 3 προτεινόμενες εκ των οποίων 2 περιλάμβαναν κατασκευή κυματοθραύστη. Η επιλογή της βέλτιστης λύσης έγινε παρατηρώντας τη ποσότητα ιζήματος που μεταφέρεται κατά μήκος της ακτογραμμής.



Χαρακτηριστικά μαθηματικού προσομοιώματος:

  • Κατάρτιση μαθηματικού προσομοιώματος με το υπολογιστικό πακέτο TMS (Telemac-Mascaret System) που βασίζεται στη σύζευξη των επιμέρους μοντέλων κυματικής διάδοσης (TOMAWAC), υπολογισμού κυματογενών ρευμάτων (TELEMAC2D) και στερεομεταφοράς (SISYPHE).
  • Πλέγμα υπολογισμού διαστάσεων 2.300x1.800m, 15.000 κόμβων και 30.000 στοιχείων
  • Εφαρμογή προσομοιώματος για 4 διατάξεις έργων, υφιστάμενη και 3 εναλλακτικές των προτεινόμενων
  • Διάρκεια προσομοίωσης ενός έτους, 3 κατευθύνσεις κυματισμών, 15 κυματικές περιπτώσεις από 6 έως 10 bf.

Συμπεράσματα

Με βάση τα στοιχεία της διερεύνησης και τα αποτελέσματα του μαθηματικού προσομοιώματος, προέκυψε ότι η κατασκευή των προτεινόμενων
λιμενικών έργων (λύση 1) δεν θα επηρεάσει σημαντικά την ακτομηχανική ισορροπία της παράκτιας ζώνης.
Από τις λύσεις που εξετάστηκαν για την εξάλειψη του φαινομένου διάβρωσης της βόρειας ακτής, η λύση 2 του αποσπασμένου κυματοθραύστη μήκους 70 μέτρων είναι προτιμητέα καθώς συγκρατεί 30% περισσότερο ίζημα και κοστίζει 40% λιγότερο από τη λύση 3 του κυματοθραύστη μήκους 100 μέτρων.