Λιμένας Νήσου Καρπάθου

Οι εμπορικές και επιβατικές ανάγκες της νήσου Καρπάθου εξυπηρετούνται από τον κεντρικό λιμένα, στον όρμο Πηγάδια. Η συνεχής αύξηση του τουρισμού της νήσου και η δρομολόγηση μεγαλύτερων Ε/Γ-Ο/Γ σκαφών που εξυπηρετούν τη Δωδεκάνησο και την Κρήτη, οδήγησαν στην ανάγκη αναβάθμισης των υφιστάμενων έργων, τα οποία δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις νέες απαιτήσεις. Έτσι, η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου ανέθεσε, μετά από διαγωνισμό, το σχεδιασμό των συμπληρωματικών λιμενικών έργων σε σύμπραξη γραφείων με κύριο μελετητή την CNWAY.

Παράλληλα με τη λιμενική μελέτη, η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου ανέθεσε σε μέλος της σύμπραξης την εκπόνηση της περιβαλλοντικής μελέτης των προτεινόμενων έργων, σε δύο στάδια: τον Προκαταρκτικό Προσδιορισμό Περιβαλλοντικών Απαιτήσεων (Π.Π.Π.Α.) και τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Μ.Π.Ε.).

Η CNWAY, ως υπεργολάβος, εκπόνησε τον Π.Π.Π.Α των έργων τα οποία ανήκουν στην κατηγορία Α2, σύμφωνα με το νέο περιβαλλοντικό νομοθετικό πλαίσιο (Ν. 4014/2012). Αντικείμενό του ήταν η παρουσίαση των εναλλακτικών λύσεων χάραξης των έργων, η διερεύνηση και αξιολόγηση των επιπτώσεών τους στο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον, η επιλογή της πλέον βέλτιστης λύσης και τέλος, ο προσδιορισμός των ειδικών κατευθύνσεων και θεμάτων στα οποία θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα κατά την εκπόνηση του επόμενου σταδίου (Μ.Π.Ε.).

Στοιχεία μελέτης:

• Στα πλαίσια της απαιτούμενης διερεύνησης διαπιστώθηκε ότι ο οικισμός των Πηγαδιών και η θαλάσσια περιοχή ανάπτυξης των έργων δεν εντάσσονται σε προστατευόμενες περιοχές του δικτύου Natura2000.
• Ο οικισμός των Πηγαδιών βρίσκεται εντός αρχαιολογικού χώρου, στον οποίο, ωστόσο, δεν περιλαμβάνονται οι χερσαίοι χώροι των προτεινόμενων έργων. Ιδιαίτερη σημασία είχε η άποψη της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων περί πιθανότητας ύπαρξης μη ορατών αρχαιοτήτων στη θαλάσσια περιοχή των έργων, καθώς σε παλαιότερες ενάλιες αυτοψίες εντοπίστηκε αρχαία κεραμική και η αναγκαιότητα εξέτασης του ζητήματος αυτού πριν την εκπόνηση της Μ.Π.Ε.
• Η τελική προτεινόμενη λύση του Π.Π.Π.Α. έχει τη μικρότερη έκταση χερσαίων χώρων. Αυτό της προσδίνει σημαντικά περιβαλλοντικά πλεονεκτήματα ως προς τις δραστηριότητες που συνδέονται με τη διαχείριση και μετακίνηση των υλικών κατασκευής και το φυσικό περιβάλλον (μεταβολή βυθομετρίας, προμήθεια υλικών, εκπομπές ρύπων και μικροσωματιδίων, θόρυβος, δαπάνη κατασκευής κ.α.). Επιπλέον, κρίνεται λειτουργικά αρτιότερη, ως προς την προστασία των θέσεων ελλιμενισμού από τις καιρικές συνθήκες, οπότε επιδρά θετικότερα και στο ανθρωπογενές περιβάλλον (χρηστικότητα έργου, απασχόληση – εισόδημα κ.λπ.)
• Τα βασικά θέματα που θα εξετάσει η Μ.Π.Ε. είναι ο ποσοτικός προσδιορισμός των ατμοσφαιρικών και υγρών ρύπων, η επιβάρυνση των δικτύων υδάτων και ηλεκτροφωτισμού και τέλος, τα επίπεδα θορύβου, κατά την κατασκευή και λειτουργία των έργων.